در جنوب غربی ایران، استان خوزستان با اقلیمی متنوع و طبیعتی گیرا، صحنه‌های چشمنوازی را خلق کرده است که در میان آن‌ها، “شکرستان” با مسیری مملو از مزارع سرسبز نیشکر، همچون یک نقاشی زنده، بهشتی برای گردشگران و طبیعت‌دوستان محسوب می‌شود. این منطقه که از آن به عنوان “ریه‌های خوزستان” یاد می‌شود، نه تنها چشم اندازی مسحورکننده دارد، بلکه نقش حیاتی در تلطیف هوای استان ایفا می‌کند. این یادداشت به قابلیت‌های منحصر به فرد این مقصد گردشگری می‌پردازد.
شکرستان؛ ریه‌های سبز خوزستان
مزارع نیشکر خوزستان، فراتر از یک جاذبه بصری، عملکردی زیستی-محیطی حیاتی دارند. این مزارع با ایجاد “سطح سبزی معادل ۲۵ برابر مساحت سومین شهر وسیع کشور”، سالانه ۴۰ تن اکسیژن در هر هکتار به طبیعت پمپاژ می‌کنند. این طبیعت سرسبز، سالانه اکسیژن مورد نیاز ۱۴ میلیون نفر را تأمین و دی‌اکسیدکربن ناشی از بازدم ۲۳ میلیون نفر را جذب می‌کند. هر هکتار از این زراعت به طور متوسط سالانه ۶۰ تن دی‌اکسیدکربن از محیط می‌گیرد که در مجموع به حدود “یک میلیون و پانصد هزار تن” در سال می‌رسد.
دیواره دفاعی در برابر ریزگردها
در شرایطی که خوزستان با چالش ریزگردها دست و پنجه نرم می‌کند، مزارع زیبای نیشکر همانند یک کمربند سبز و دیواره دفاعی بزرگ در مقابل این پدیده مخرب عمل می‌کنند. این گستره سبز در زمین‌های بایر و کانون‌های ریزگرد، نقش بسزایی در تلطیف هوای منطقه و مهار گرد و غبار ایفا کرده و همچنین زیستگاهی امن برای حیات وحش به وجود آورده است.
زیستگاه امن برای حیات وحش
مزارع نیشکر و آبراهه‌ها، برکه‌ها و آبگیرهای مجاور آن، امروز به زیستگاه طبیعی هزاران موجود زنده تبدیل شده است. در بین این مزارع می‌توان انواع پرندگان مانند دیدمک، حواصیل، گاوچرانک، دراج و شبگرد مصری را مشاهده کرد. همچنین اگر کمی خوش‌شانس باشید، امکان دیدن خرگوش، خارپشت، شغال، گراز و گربه‌های وحشی نیز وجود دارد. این چرخه طبیعت، مناظری زیبا و خاطره‌انگیز برای بازدیدکنندگان خلق کرده است.
جشنواره ملی شکرستان؛ تجلی فرهنگ و طبیعت
صنعت نیشکر با ابتکار برگزاری “جشنواره ملی شکرستان”، گامی بلند در راستای رونق گردشگری برداشته است. این جشنواره که به مناسبت برداشت نیشکر برگزار می‌شود، یک رویداد فرهنگی و هنری است و در سه بخش نمایشگاهی، رقابتی و جنبی در خوزستان برگزار می‌شود. این رویداد در تقویم ملی رویدادهای گردشگری ایران ثبت شده و به عنوان یکی از ۶۲ رویداد شاخص ملی شناخته می‌شود.
ابعاد مختلف جشنواره شکرستان
جشنواره ملی شکرستان بخش‌های متنوعی دارد که آن را به رویدادی جذاب و همه‌گیر تبدیل کرده است. بخش‌های رقابتی شامل “شهد رسانه” برای تولیدات رسانه‌ای، “قاب سبز” برای عکاسان، “بوم سبز” و “کنگره ادبی شکرستان” برای شعر و داستان است. در بخش نمایشگاهی نیز بیش از ۴۰ غرفه در حوزه صنایع دستی، تولیدات بومی و غذاهای محلی فعال می‌شوند. بخش جنبی جشنواره نیز با برنامه‌هایی مانند تورهای گردشگری مزارع نیشکر، دوچرخه‌سواری، مسابقات ورزشی و قصه‌گویی، فضایی شاد و پویا ایجاد می‌کند.
نقش اجتماعی و اقتصادی گردشگری شکرستان
گردشگری شکرستان نقشی فراتر از طبیعت‌گردی دارد و به توانمندسازی جوامع محلی و ایجاد اشتغال پایدار می‌انجامد. این شرکت با معرفی ظرفیت‌های گردشگری و صنایع دستی روستاها، در پی تحول زندگی ساکنان ۱۴۷ روستای اطراف مزارع نیشکر و رونق اشتغال‌زایی در این روستاها است. این رویکرد، نمونه بارزی از مسئولیت اجتماعی صنعت در قبال جامعه میزبان است.
آینده گردشگری شکرستان
با توجه به استقبال گسترده از جشنواره شکرستان و ثبت آن در تقویم ملی، انتظار می‌رود این رویداد در آینده در سطح فراملی و بین‌المللی برگزار شود. نیشکر ریشه‌ای هزاران ساله در فرهنگ خوزستان دارد – تا جایی که برخی نام “خوزستان” را برگرفته از واژه “خوز” به معنای نیشکر می‌دانند. تلفیق این پیشینه تاریخی با ظرفیت‌های طبیعی و صنعتی، می‌تواند گردشگری شکرستان را به یکی از کانون‌های اصلی گردشگری کشاورزی در خاورمیانه تبدیل کند.
گردشگری شکرستان خوزستان، داستان همزیستی صنعت، طبیعت و فرهنگ است. این منطقه نمونه درخشانی است که نشان می‌دهد چگونه یک فعالیت اقتصادی می‌تواند در کنار هدف اصلی خود، نقش محافظ محیط زیست، خالق زیبایی، حافظ حیات وحش و مولد شادی و نشاط برای جامعه محلی ایفا کند.
